امروزه با مراجعه به بسیاری از مراکز خرید لوازم آرایشی و بهداشتی و همچنین داروها ، این سوال در ذهن ما نقش می بندد که آیا این اجناس خارجی دارای مجوز ورود و تایید وزارت بهداشت است یا خیر؟؟ پاسخ  این را سوال را در مطلب منتشر شده ی زیر به خوبی می یابیم .

فضیلت بنی زمانی کارشناس نظارت بر مواد غذایی، آرایشی و بهداشتی علوم پزشکی گراش  جهت آگاه سازی عموم برای شناخت کالاهای خارجی سلامت محور تقلبی مطالبی را منتشر کرده است که خواندن آن کمک زیادی به مردم می کند.

متاسفانه تقلب در کالا‌ها و اجناس به منظور سود جویی بیشتر همیشه وجود داشته است و روز به روز نیز بر این تقلبات افزوده می‌شود.برخی تقلبات ممکن است اثرات سوءی بر انسان و محیط زیست نداشته باشد مثل افزودن شیر به آب ولی به نوعی کم فروشی و تقلب محسوب می‌گردد. اما دسته‌ای از تقلبات خطرناک بوده و ممکن است سلامت انسان را تهدید نماید و حتی منجر به مرگ گردد، مثل افزودن مواد شیمایی خطرناک به مواد غذایی.

متاسفانه با وجود پدیده ی مخرب قاچاق و تخلفات صورت گرفته توسط وارد کنندگان و توزیع کنندگان ، توزیع کالاهای تقلبی و ناسالم بسیار فراگیر شده و علی رغم تلاش های گسترده جهت مبارزه با قاچاق کالا و وضع قوانین مختلف جهت پیشگیری از وقوع تخلفات رایج در این حوزه ، این معضل همچنان در حال گسترش است . این موضوع در مورد داروها ، مواد غذایی و لوازم آرایشی بهداشتی) کالاهای سلامت محور )  بیش از پیش مورد توجه قرار می گیرد و مصرف محصولات ناسالم و غیر استاندارد در این بخش ، می تواند صدمات جبران ناپذیری را به سلامت جامعه وارد کند.

همانطور که اشاره شد تلاش های لازم جهت جلوگیری از قاچاق کالا و توزیع کالاهای غیر اصل همچنان ناموفق بوده اما می توان با اجرای طرح هایی ، مصرف کنندگان گرامی را از اصالت کالای تهیه شده مطلع ساخت . تا کنون طرح های مختلفی در این زمینه به اجرا درآمده که کارایی لازم را نداشته و یا با شکست مواجه شده است

به این منظور در سال ۹۰ طرح شبنم (شبکه بازرسی و نظارت مردمی) توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت تهیه شد تا به نوعی جلوی ورود کالای قاچاق را گفته و همچنین اقلام تقلبی و بی کیفیت را از اصل تفریق دهد.

البته این طرح به دلیل تقلبات زیاد و نواقصی که داشت نتوانست به خوبی پاسخگو باشد.

طرح بعدی برچسب هایی بود که وزارت بهداشت در سال ۸۹ تهیه کرد و در بهمن ۹۳ به دلیل مشکلاتی که داشت ممنوع گردید.

در نهایت برچسب اصالت کالا با ویژگی های خاص خودش در سال ۹۳ طراحی گردید که به نام برچسب ردیابی، رهگیری و کنترل اصالت معروف گردید

کلیه محصولات سلامت محور خارجی (وارداتی ) باید دارای برچسب کنترل اصالت وسلامت کالا با ویژگیهای زیر باشند:

این برچسب به رنگ سفید با حاشیه زرد است . برچسب مذکور بایستی کاملا سالم بوده ومخدوش نباشد. نوع چسب و جنس کاغذ برچسب باید به گونه ای باشد که پس از الصاق برروی فرآورده جدا نشده و در صورت جداسازی قطعه قطعه شده واز بین برودوقابلیت استفاده مجدد نداشته باشد.

موارد ی که روی برچسب مشاهده می گردد شامل :

۱- شناسه تجاری فرآورده GTN:شماره ای۱۴رقمی است که برای هرنوع فراورده در سطح جهان اختصاصی است

۲-شناسه ردیابی و رهگیری  UID: شماره ای ۲۰ رقمی است که برای هر واحد فراورده براساس استاندارد اختصاص داده شده است .

۳-سری ساخت   LOT :   شماره ای است که شرکت تولیدکننده به هر سری ساخت محصول اختصاص می دهد.

۴- تاریخ انقضا EXP

۵ -شناسه اصالت (کد ۱۶ رقمی): این کد به شکل محلی پوشش دار ( زیر لایه اسکرچ ) برروی برچسب‌ وجود دارد وبرای هر کالا اختصاصی است. مصرف کننده به راحتی با خراش دادن لایه اسکرچ می‌تواند اصالت کالا را چک کند. 

* کد ۱۶ رقمی باید به گونه ای با لایه اسکرچ پوشانده شده باشد که قبل از خراشیدن ، اعداد زیر آن قابل تشخیص نباشد وحین تراشیدن لایه اسکرچ به کد ۱۶ رقمی آسیبی نرسد.

۶ -بار کد دو بعدی : این بارکد جهت امنیت برچسب لحاظ شده وبا بارکدخوان ویژه بازرسین ، توزیع کنندگان یا عرضه کنندگان خوانده می شود. بازرسان توسط دستگاه مربوطه مشخصات فنی کالا، تولید کننده، وارد کننده ، تاریخ تولیدو انقضا و سری ساخت محصول را چک می کنند.

روش استفاده از برچسب توسط مصرف کننده :

کد ۱۶ رقمی را بعد از تراشیدن لایه اسکرچ ،از طریق پیام کوتاه، شماره تلفن گویا یا سایت الکترونیک (WWW.TTAC.IR) به شماره یا آدرس مندرج بر روی برچسب ارسال کنید.

تنها شماره ۲۰۰۰۸۸۲۲ برای پیامک و تلفن گویای ۶۱۸۵-۰۲۱ معتبر می باشد.

 پس از آن پیام اصالت کالا مورد تایید است به همراه نام فراورده ، تاریخ تولید وانقضا و سری ساخت برای شما ارسال می گردد.

• توجه به این نکته مهم است که صرفا وجود برچسب اصالت بر روی بسته بندی نشانه مجاز بودن کالا نیست. اصالت کالا با اعلام اطلاعات فوق الذکر تایید می گردد

üدر جواب استعلام، عبارت "محصول معتبر می باشد" نشان دهنده اعتبار و تاییدیه وزارت بهداشت نبوده و بایستی مشخصات کامل مانند نام و نوع محصول، تاریخ تولید و انقضا، شرکت وارد کننده و ... را با استعلام بدست آورد.

جواب استعلام قسمت خراش داده از طریق پیام کوتاه و کد UID در سایت الکترونیکی www.ttac.ir باید یکسان باشند.

مردم حتما برای اطمینان از اصالت، استعلام کنند 



متاسفانه برخی مصرف کنندگان تصور می کنند تصویر برچسب ارزش دارد در حالیکه این برچسب هیچگونه ارزشی ندارد ( با توجه به اینکه نوع تغلبی از برچسب در بازار بسیار موجود است ) بلکه در صورت تایید استعلام برچسب، می توان آن را استفاده کرد. 

در صورتی که افراد نتوانستند صحت بارکدهای مندرج بر روی محصولات را با ارسال پیامک دریافت کنند به احتمال زیاد آنها دارو یا محصولات آرایشی بهداشتی و غذای خارجی هستند که برچسب تقلبی استفاده کرده اند و باید از سطح عرضه جمع آوری شوند. 

 



به توصیه فروشندگان سود جو مبنی بر اینکه محصولات قاچاق اصل بوده و هیچ عارضه ای نداشته و مصرف کنندگان رضایت کامل دارند هرگز توجه نکنید. در محصولات بدون پروانه بهداشتی ساخت، قاچاق و تقلبی برای بالا بردن حاشیه سود از مواد اولیه غیر بهداشتی استفاده می شود و برای در امان ماندن از فساد میکروبی از درصد بالایی از انواع نگهدارنده ها استفاده گردد. که عامل پیری زود رس، لک های پوستی و ... می باشند. رنگهای مورد استفاده نیز حاوی درصد بالای فلزات سنگین مانند سرب است که اکثرا در دراز مدت عوارض جبران ناپذیری برایپوست، مو و سیستم عصبی بدن خواهند داشت. در صورت بروز هر نوع آسیب، این محصولات به هیچ وجه قابلپیگیری نبوده وشکایت مصرف کننده به سرانجام نخواهد رسید.