با فرارسیدن ماه رمضان، برای افرادی که به دلیل ابتلا به بیماری، دارو مصرف می­نمایند، همیشه این سوال مطرح است که نحوه صحیح مصرف داروها در زمان روزه داری چگونه باید باشد و آیا قطع مصرف داروها و یا جابجایی زمان مصرف دارو به زمان­های قبل از سحر یا بعد از افطار کار درستی است یا خیر.

1. در خصوص اقدام به روزه داری و همچنین نحوه مصرف داروها، باید با پزشک و داروساز مشورت نمایید.


2. روزه دار عزیز، چنانچه مبتلا به بیماری خاصی هستید که مجبور به مصرف دارو در ایام ماه مبارک رمضان می­باشید، قبل از هر چیز با پزشک معالج خود مشورت نمایید.


3. در زمان روزه داری هیچگاه وعده­های دارو را خودسرانه حذف و یا به زمان دیگری موکول ننمایید. این عمل سبب اختلال در روند درمان می­گردد. مصرف بسیاری از داروها را می­توان پس از مشورت با پزشک به زمان سحری یا افطار منتقل نمود.


4. روزه دار عزیز، چنانچه مبتلا به بیماری مزمن مانند فشار خون، دیابت، بیماری­های گوارشی، اعصاب و روان، قلبی عروقی، تنفسی و اختلالات کلیوی می­باشید، در این خصوص که آیا روزه داری برای شما بدون اشکال است یا خیر و همچنین در صورت بی خطری، در مورد نحوه­ی مصرف دارو و رژیم غذایی مناسب در ماه مبارک رمضان، با پزشک و داروساز مشورت نمایید.


5. اثر بخشی بسیاری از داروها، ارتباط مستقیمی با مصرف به موقع آن­ها در زمان معین دارد. در ایام روزه داری خودسرانه نوبت داروی خود را قطع ننمایید.


6. قطع ناگهانی برخی از داروها به واسطه روزه داری بسیار خطرناک است. درباره قطع داروهای خود و نحوه استفاده آن­ها در ماه مبارک رمضان، با پزشک و یا داروساز خود مشورت نمایید.


7. بیماران دیابتی باید پیش از شروع ماه مبارک تحت بررسی پزشکی قرار گیرند. بیماران باید از نظر سطح قند خون، فشار خون، چربی خون، انعقاد خون، و بررسی های کلی وضعیت بیوشیمی خون بررسی گردند. و بر این اساس رژیم غذایی و دارویی مختص هر بیمار قبل از شروع ماه مبارک تعیین گردد.


8. هم بیماران و هم خانواده فرد مبتلا به دیابت باید در رابطه با خطرات احتمالی تهدید کننده بیمار در ایام روزه داری مورد مشاوره قرار گیرند. همچنین در مورد علائم افزایش یا کاهش قند خون، اندازه­گیری قند خون، تنظیم وعده­های غذایی، فعالیت بدنی و مصرف دارو­ها در ماه مبارک باید آموزش لازم را دریافت کنند. علاوه بر این، روش درمان و اقدامات لازم در صورت بروز مشکل باید به همراه بیمار آموزش داده شود.


9. استفاده خودسرانه از داروهای ضد بارداری ترکیبی مانند LD در بانوان جهت قطع خونریزی دوران قاعدگی و به منظور کامل کردن روزه در ماه رمضان، تبعات خطرناکی مانند اختلالات انعقادی و ایجاد لخته در عروق اندام­های تحتانی و حتی عروق مغزی به دنبال خواهد داشت.

1. لازم به ذکر است که دریافت واکسن کووید-۱۹ منافاتی با روزه داری ندارد اما رعایت چند نکته برای افرادی که در گروه اولویت برای دریافت واکسن کوووید-۱۹ در ماه مبارک رمضان هستند، ضروری است:

• با توجه به هم زمانی واکسیناسیون بیماری کووید-۱۹ با روزه داری و احتمال بروز مواردی مانند ایجاد لخته در عروق (حوادث ترومبوآمبولیک، ترومبوز سینوس وریدی مغز) به ویزه در افراد جوان، توصیه می شود جهت مرتفع گرداندن خطرات قابل اصلاح برای مشکلات ایجاد لخته در عروق (ترومبوز) به هیچ عنوان از داروهای هورمونی (داروهای ضد بارداری خوراکی، داروهای استروژنی، استروئیدهای آنابولیک و ...) به صورت خودسرانه استفاده نشود.


• با توجه به احتمال بروز واکنش­های ازدیاد حساسیت سریع بعد از تزریق هر واکسنی، توصیه می­شود حتی الامکان فردی که واکسن کووید-۱۹ را دریافت می­نماید، در روز تزریق واکسن دچار کمبود مایعات بدن نباشد و روزه داران ترجیحا قبل از دریافت واکسن، سحری را میل کرده باشند.


• در صورت بروز واکنش­های ازدیاد حساسیت سریع (سرگیجه، افت فشار، تورم صورت، گرفتگی صدا، بثورات پوستی خارش دار گسترده) بعد از تزریق واکسن حتما به مرکز درمانی مراجعه شود. تا زمان مراجعه بیمار به مرکز درمانی، جهت حفظ مایع داخل عروقی، پاهای بیمار بالا نگه داشته شود.


• برای کنترل درد عضلانی و درد استخوانی و مفاصل (میالژی و آرترالژی) بعد از تزریق واکسن کووید-۱۹، روزه داران می توانند از شیاف استامینوفن و یا شیاف داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (تحت نظر پزشک) استفاده نمایند.


•